“İzmir’e EXPO 2020 çok yakışır”
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, EXPO 2020’nin İzmir’e Türkiye’nin tüm illerinden daha fazla yakışacağı görüşünde.
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, EXPO 2020’yi İzmir’e kazandırmak için canla başla çalışan isimlerden biri. Sık sık BİE üyesi ülkelere ‘ikna turuna’ çıkan Bakan Yıldırım, “Türkiye’nin Asya ile Avrupa’yı, Karadeniz ile Akdeniz’i birbirine bağlayan eşsiz coğrafyası üzerinde, batının en doğu, doğunun en batı noktasındaki İzmir’e EXPO 2020, her ilimizden daha fazla yakışır” diyor.
EXPO 2020’yi sadece bir İzmir projesi olarak değil ulusal bir proje olarak gördüklerini belirten Bakan Yıldırım, 2020 yılına kadar ulaşım başta olmak üzere kentte ihtiyaç duyulan kamu yatırımlarının tamamını gerçekleştirmeyi hedeflediklerini söylüyor.
İzmir’in EXPO 2020 adaylığında dünden bugüne gelinen noktayı değerlendirir misiniz?
Yıldırım: 2015 adaylığı sürecinde çok şey öğrendik. Bunların içinde en önemlisi de bu işin nasıl yapılması gerektiğiydi. 2020 sürecine de öğrendiklerimizden dersler çıkararak hazırlanıyoruz. O dönemde adaylığın birçok aşamasında geç kalmıştık. Yasamız, oylama yapılmadan 15 gün önce çıkmıştı, projelerimizin hemen hepsi “yapacağız” şeklindeydi. 2020 adaylığında ise tüm sistemimiz daha ilk sunumu gerçekleştirmeden oluşturuldu, bütçemiz belli. Ayrıca sunacağımız projelerin birçoğunda artık “yapıyoruz” aşamasındayız. Devletin üst kademelerinin de bu organizasyona olan ilgisinin 2015’e göre çok daha fazla olduğunu gözlemliyoruz.
Geçtiğimiz aylarda İzmir’in EXPO 2020 adaylığı sürecinde dönüm noktalarından birini yaşadık. EXPO Heyeti İzmir’i ve hazırlıkları yerinde görmeye geldi. Şunu her zaman içtenlikle söyledik ki EXPO’yu sadece bir İzmir projesi olarak değil ulusal bir proje olarak görüyoruz ve hem devlet hem de millet olarak İzmir’in destekçisiyiz. İşte bu mesajımızı yaptıkları ziyaretle EXPO Heyetine yerinde göstermiş olduk. Bunu sadece ben değil BIE Heyeti Başkanı Steen Christensen de söylüyor ve bu desteğin projenin başarılı olması için en gerekli etkenlerden biri olduğunu belirtiyor. BIE Genel Sekreteri Vicente Loscertales de harika hazırlanmış çok iyi bir proje gördüklerini dile getiriyor. Yani EXPO Heyetinin bu ziyareti çok verimli geçti ve canı gönülden inanıyorum ki; İzmir kıl payı kaçırdığı EXPO 2015’i, EXPO 2020’yi alarak telafi edecek, İzmir’in sesini, Türkiye’nin sesini dünyaya en güçlü şekilde haykıracaktır.
Kentin EXPO 2020 adaylığını destekleyen unsurlar sizce neler?
Yıldırım: Elbette Türkiye’nin her ilinin doğal güzellikleri, tarihi ve kültürel zenginlikleri var. Ancak bu zenginlikler yanında İzmir’de bir de fuar geleneği var. İzmir, fuarlar ve kongreler kentidir. Türkiye’nin ilk uluslararası genel ticaret fuarı olan “İzmir Enternasyonal Fuarı” ile 82 yıllık fuar deneyimine sahiptir. Dünyanın önde gelen ihtisas fuarlarından, İzmir ile özdeşleşen ve bugün itibariyle yurtdışında marka haline gelen Marble Fuarı ile beraber yılda 40 civarında fuar gerçekleştirilmektedir. Ticaret kentimiz; ihracatın ithalatı karşılama oranında ülkede ikinci sırada olan İzmir’e; organize sanayi bölgeleri ile 2 serbest bölgesiyle ülke sanayisinin batıdaki kalbi olan İzmir’e; liman şehrimiz, üniversite şehrimiz, turizm şehrimiz, pek çok yönüyle doğal müze şehrimiz, uluslararası organizasyonlarda tecrübeli şehrimiz İzmir’e, EXPO 2020 çok yakışır.
Bir Türkiye projesi olarak nitelendirilen İzmir’in EXPO 2020 adaylığında, Ulaştırma Bakanlığı’nın üstlendiği görevler neler?
Yıldırım: Bakanlık olarak dev projeler denecek büyük ulaşım projelerin başlattık ve 2020 yılına kadar bu projelerimizin hepsini tamamlamış olacağız. Bu projeler İzmir’in ulaşımda sıkıntılarını gidermekle kalmayacak, İzmir’e rahat nefes aldıracak. İzmir-Ankara Yüksek Hızlı Tren Hattını bildiğiniz gibi 3 kesim halinde projelendirdik. Polatlı-Afyonkarahisar kesiminin altyapı yapım ihalesi yapılarak sözleşmesini imzaladık. 29 Haziran 2012 tarihinde yer teslimi yaptık ve inşası başladı. Afyon–Eşme kesiminde projelendirme çalışmaları halen devam ediyor. Yapım ihalesine bu yıl içerisinde çıkmayı planlıyoruz. 3.Etap Eşme-Salihli kesimin proje hazırlama ihalesi 17 Ekim 2012, Salihli-Manisa kesiminin ise proje ihalesi 18 Ekim 2012 tarihinde yapıldı. Eşme-Salihli kesiminde 8 Mart 2013 tarihinde, Salihli-Manisa kesiminde ise 25 Şubat 2013 tarihinde firma ile yapım sözleşmesi imzalanarak çalışmalara başlandı.
Çandarlı’da kurulacak Kuzey Ege Limanı’na gelecek olursak; bildiğiniz gibi ülkemizin en büyük limanı olacak. Tarafımızdan yapılan dalgakıran inşaatına 15 Mayıs 2011’de başlamıştık. Şu anda dalgakıran inşaatında yüzde 88 gerçekleşme sağladık. Dalgakıran inşaatının bu yılı 3. çeyreğinde tamamlamayı planlıyoruz. Limanın Eksik Altyapı, Üstyapı inşaatları ve Elleçleme Ekipmanlarının, Yap-İşlet Devret Modeli ile ihalesine çıkmak için YPK’ya müracaat ettik, yakında YPK kararını alarak ihaleye çıkacağız.
İstanbul ile İzmir’i birbirine bağlayacak olan İzmir-İstanbul Otoyolu’nda çalışmalar devam ediyor. Son olarak Köfez Geçiş Köprüsü’nün de temellerini attık, şimdiden köprünün ayakları çıkmaya başladı. Bu proje, sadece İzmir’i İstanbul’a geniş bir otoyol aracılığıyla bağlamakla kalmayacak. Hem yol üzerindeki Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Manisa illerimiz bu otoyoldan istifade edecek, hem de çevre iller, örneğin Yalova, Bilecik, Eskişehir, Uşak bu otoyolu kullanacak. Otoyolun etki alanı içindeki çok geniş bir hat, bu otoyolla birlikte ticari ve sınai olarak yeni bir canlanma yaşayacak.
88 kilometre uzunluğunda ülkemizin en özgün raylı sistem projesi Egeray’ı Büyükşehir ile birlikte çalışarak İzmir’e kazandırdık. Cumaovası-Torbalı hattının tamamlanmasıyla birlikte 112 kilometre uzunluğa ulaşacak. Ancak 2020 yılına kadar Egeray’ın uzunluğu 188 kilometreye ulaşmış olacak ve İzmir’i baştanbaşa Egeray ile bağlamış olacağız.
Bakanlık olarak yine yapımına başladığımız Sabuncubeli Tüneli, Konak Tüneli projelerinin yanı sıra İzmir-Ankara Otoyolu, İzmir-Antalya Otoyolu, İzkaray gibi daha birçok projemiz de EXPO 2020’ye hazır olacak.
İzmir’in EXPO teması “Daha iyi bir dünya için yeni yollar / Herkes için sağlık.” Ancak İzmir’in şehir içi ulaşımla ilgili sıkıntıları var. EXPO 2020’ye hazırlık sürecinde bu sıkıntılar çözülebilecek mi?
Yıldırım: İzmir’in ihtiyaç duyulan kamu yatırımlarından yana bir kaygısı olmasın. Biraz önce de söylediğim gibi İzmir’de 35 temel projeyi gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Şu ana kadar 16 projemiz fiziki olarak başladı. 2020 yılına kadar büyük şehirlerle İzmir arasına hızlı tren bağlantısı yapılacak, var olan şehir metrosu ve yeni düzenlenmiş havaalanı geliştirilecek. İZBAN, 188 kilometreye ulaşacak ve günde 550 bin yolcuya hizmet verecek. Ayrıca İstanbul İzmir otoyolu, Çandarlı Limanı gibi büyük projeler de o güne kadar tamamlanmış olacak. İzmir’in şehir içi trafiğine rahat nefes aldıracak İzkaray, ve Konak Tüneli projeleri de tamamlanacak. 2020 yılına kadar İzmir’in ulaşımda sıkıntısı kalmayacak, 2020 yılına kadar İzmir’in yollarını açmış olacağız.
İzmir, gerek tema gerekse coğrafi konum olarak en geniş kitlelere hitap edebilecek bir organizasyon yapacağı iddiasıyla adaylardan oy istiyor. Peki, İzmir bu vaadi gerçekleştirebilecek alt yapı ve potansiyele sahip mi?
Yıldırım: Türkiye’nin Asya ile Avrupa’yı, Karadeniz ile Akdeniz’i birbirine bağlayan eşsiz coğrafyası üzerinde batının en doğu, doğunun en batı noktasındaki İzmir’e EXPO 2020, her ilimizden daha fazla yakışır. İzmir, yüzyıllar boyunca çeşitli medeniyetlerin, farklı dinlerin, farklı kültürlerin sevgi ve kardeşlik içerisinde yaşadığı çok önemli bir Avrupa şehridir. Ziyadesiyle bu fuarı gerçekleştirecek potansiyele sahiptir.
Ancak biz de İzmir’in var olan potansiyelini değerlendirmesi için yapılması ne lazım geliyorsa onu yapıyoruz. Biraz önce de söylediğim gibi İzmir’i 2020 yılına kadar sıkıntılarından arındırmış olacağız. Sanayi şehrimiz, liman şehrimiz, üniversite şehrimiz, turizm şehrimiz İzmir, yapılan yatırımlar ile bu organizasyonu da layıkıyla yerine getirecektir.
Fuar alanı konusuna gelirsek, fuar kapsamında da fuar içi ve fuara bağlantılı hafif raylı sistemler ile fuara ulaşım ve fuar içi ulaşım için en modern hafif raylı sistemler hayata geçirilecek. Tüm duraklara modern bilişim sistemleri ile fuar içerisinde ve İzmir’de fuara bağlantılı tüm toplu taşıma sistemlerinde bilişim teknolojileri ile geliştirilmiş navigasyon, sefer bilgisi gibi bilgileri sunan durak sistemleri uygulanacak. İzmir’e ve fuar alanına elektrikli araçlar için şarj istasyonları kurulacak. Dünya ile canlı bağlantılı bir fuar hazırlanacak, yapılacak konferans ve benzeri etkinliklerin tüm dünyaya canlı bağlantısı sağlanacak. Fuar süresince tüm dünya insanları fuarı sanal ortamdan da gezebilecek, etkinliklere interaktif olarak katılabilecek. Anadolu medeniyetleri teması ile inşa edilecek pavyonlar Anadolu’da tarih boyunca yaşamış medeniyetlerin mimari stilleri ile yapılacak.
Gerçekleşmesi halinde EXPO İzmir’e neler katacak?
Yıldırım: Malumunuz 2010 yılında Çin’in Şangay kentinde yapılan EXPO 2010 fuarına 150’den fazla ülkeden katılım oldu. 70 milyon insan fuarı ziyaret etti. 6 ay boyunca yapılan etkinliklerde ülkeler kendilerini tanıttılar. Sadece ülkelerin ekonomik ve kültürel değerleri tanıtılmadı; küresel ölçekte bir kaynaşmanın, bir bilişmenin de zemini oluştu. Eğer EXPO 2020, İzmir’de yapılırsa, Doğu Akdeniz’de yapılan ilk fuar olma özelliğini taşıyacak. “Daha İyi Bir Dünya İçin Yeni Yollar-Herkes İçin Sağlık” temasının da bir ilk olduğu “EXPO 2020 İzmir” birçok ilke sahne olacak. İzmir’de yapılacak bir EXPO fuarı kıtalar ve medeniyetler arası buluşmaya sahne olacak ve bu; EXPO’nun küresel misyonuna en uygun ve doğru adım olacak. İzmir yeni dizayn edilmiş geniş sergi alanıyla İnciraltı’nda EXPO’ya ev sahipliği yapacak. Ayrıca EXPO 2020 İzmir’de yapılırsa 40 milyon ziyaretçi bekleniyor ki; bunun yarıdan fazlası yabancı turist olacak. 6 aylık periyotta bu kadar yerli ve yabancı turistin sadece İzmir’e değil, Ege Bölgesi’ne ve ülkemize ekonomik ve sosyal açıdan çok büyük katkılar sağlayacağı kesin. Bu gün Eyfel Kulesi varsa, Sen Nehri’nde onlarca köprü varsa, bunlar hep EXPO’nun izleridir. Son EXPO için Şanghay’ın en gelişmemiş bölgesinde yapılan yatırımlar 10 milyar dolar civarındaydı. Şimdi o bölge şehrin en gözde, en değerli bölgesi oldu.
