“Cazip Kent Torbalı”
Torbalı Kaymakamı Kadir Sertel Otçu, hızla büyüyen ilçenin cazibesine en önemli vurguyu, aldığı göçten yapıyor. Otçu’ya göre, bir ilçenin nüfusu son 10 yılda 7 bin artıyorsa bunun için başka bir tanıma gerek yok.
Torbalı Kaymakamı Kadir Sertel Otçu, uygarlıklarda bir merkez, verimli topraklarıyla önemli bir tarım kenti olmasının yanında sanayisinde ulaşılan çok büyük rakamlarla Torbalı’nın bir cazibe merkezi haline geldiğini belirtiyor ve ekliyor: “Bir ilçenin nüfusu son 10 yılda 7 bin artıyorsa, ne kadar cazip olduğunu anlatmak için başka bir cümleye gerek yok.”
Renkli Kalem Medya Grubu’na bağlı İzmir Kültür ve Turizm Dergisi için söyleşi yaptığımız Torbalı Kadir Sertel Otçu’nun sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle:
-Torbalı hem uygarlıklarda bir merkez hem de ulaşım açısından ve sanayi alt yapısı ve tarımıyla bir cazibe merkezi olmaya aday mı?
OTÇU: Aday değil. Cazip kent. Sloganımız da bu zaten.
Neden cazip derseniz, bir ilçenin nüfusu son 10 yılda 10 bin artıyorsa, bunun 3 bini doğum, 7 bini göç, cazip olduğunu anlatmak için başka bir şeye gerek yok. Cazip olmayan yere bu kadar nüfus gelmez. Türkiye nüfus ortalamasından yüzde 3 daha fazla bir nüfus artış hızımız var.
Nereden geliyor cazibesi? Tarım eskiden beri yapılagelen ciddi bir uğraş. Çok verimli topraklarımız var, her türlü ürün yetişiyor. Yılda üç çeşit ürün alınıyor. Ege bölgesinin kışlık sebzesinin yüzde 75’i Torbalı’da üretiliyor.
Artı sanayi. 800 fabrikamız, 2500 ticarethanemiz var. 800 fabrikanın 120’si iki organize sanayi bölgemizde, geriye kalanlar ilçemizde, Yazıbaşı, Ayrancılar kısımlarında. Buralarda çalışan bir nüfus var. Biz sanayi kuruluşlarıyla sadece Torbalı değil, İzmir’den gelen binlerce insana ev sahipliği yapıyoruz ve istihdam sağlıyoruz. Torbalı bu açıdan da cazip ve önemli yer.
İzmir’in toplam sanayisinin yüzde 50’si Torbalı’da. Bunlar çok büyük rakamlar. İhracatta Türkiye beşincisi, vergi ödemede Türkiye birincisi.
Torbalı neden seçiliyor?
Niye burayı seçiyorlar? İkliminden, limana, havalimanına, turistik bölgelere yakınlığından... Konum itibariyle çok stratejik bölgede. Burada konumlandığınızda birçok yere rahat şekilde ulaşım imkanınız var demektir. Bu haliyle kendiliğinden bir cazibe merkezidir.
81 vilayetten insanlarımız burada toplanmış, 82. olarak Suriye’den gelen misafirlerimiz var. Onlar da çalışarak ülke ekonomisine katkı sağlayan grup. Tarım sektöründe çok ciddi bir iş gücü.
Üçüncü kolumuz da turizm. Şu anda en çok bilinen Metropolis antik kentimiz var. Otobanın kenarında devam eden kazılarımız var. Yeni buluntular var. O bizim için tarım ve sanayinin yanında ikinci bir önemli olay.
Ayrıca İkinci bir kazı alanımız daha var, Nif Dağı kazısı diyoruz. Kemalpaşa ile Torbalı arasında yıllardır devam eden ciddi bir çalışma var. Üçüncüsü Key Museum. Türkiye’de birinci, dünyada sayılı otomobil müzelerinden birisi. Çok sayıda otomobil meraklısı ilçemize geliyor.
Kültür Bakan Yardımcısı Sayın Hüseyin Yayman buradaydı. Metropolis’i gezdik, gördük. İfade ettiği tanıtımın artması, yılda en az birkaç konser verilmesi gerektiğidir. Akustik yönden tiyatromuz Efes’ten iyi. Kasım ayı için ses getirecek bir konser talimatı verdi.
Kültür Bakanımızın bize verdiği müjde, Torbalı Belediyesi ile müşterek kent müzesi yapılması. Yerini belediye belirledi, yer tespiti yapıldı. Yarısını bakanlık, yarısını belediye finanse edilecek. Yarı etnografik bir güzel kent müzesi oluşturulacak.
-Torbalı’da merkezi hükümetle ciddi bir işbirliği var. Üç yılda 300 milyon civarında para aktarımı söz konusu oldu. İlçenin konumunu gelecekte nasıl görüyorsunuz?
Torbalı’nın önü açık
OTÇU: Torbalı’nın önü açık. Başbakanımız teşrif etti, 250 yataklı devlet hastanesinin açılışı yapıldı. Fetret çayı var, belediye ve Çevre Bakanlığı ortak projesiyle ciddi bir ıslah çalışma yapıldı. Sadece Torbalı değil, İzmir’in nefes alacağı bir alan olarak planlandı. Çay temizleniyor, kenarına yaşam alanları yapılıyor. Çevre Bakanımız özel ilgi gösteriyor. Ciddi kaynak ayrıldı.
Bunun gibi, hükümet konağında sıkıntılar var, buraya yeni bir konak yapılması planlanıyor.
Günlük olarak birçok şeyden şikayet ediyoruz. Alt geçit, üst geçit, trafik. Bunlar hep hızlı büyümenin getirdiği sancılar. Çocuk hızla büyüyor, elbise o hızla büyümüyor. Dışarıdan bakıldığında Torbalı’nın çok hızlı büyüdüğü, geliştiği görülüyor. Böylelikle sahip olunan değerler de hızlı şekilde değerleniyor.
İzmir’in merkezinde fazla gelişme alanı yok yapılaşma anlamında. Şu anda İzmir’in büyüyebildiği tek kısım Torbalı. İzban’ın gelmesi, Torbalı’nın İzmir’e yakınlaşmasını sağlayan proje. Birçok insan artık İzmir yerine Torbalı’da oturuyor. İzban, Torbalı’nın cazip hale gelmesine vesile bir yatırım oldu.
UKOME’den, güney aksı denilen yerin merkezinin Torbalı olacağı belirtildi. Yakın zamanda Torbalı’ya tramvay yapılacağını söylediler. Bir nefes alma alanı görüldüğü için İzmir ve Torbalı’yı yakınlaştıracak ciddi yatırımlar gündemde. İzmirlilere tavsiyem, buraya yatırım yapsınlar. Çok yakın zamanda yatırımın değeri, 2’ye, 3’e, 5’e katlanacak. Konutlar yapılıyor. Ciddi bir hareket var.
Burası il olmalı
-Torbalı, İzmir ve Türkiye ekonomisine katkı sağlayıp gelişimini sürdürüyor. Torbalı’dan bir Torbalı daha mı çıkması söz konusu?
OTÇU: Biz diyoruz ki, klasik ilçe sistemiyle Torbalı’yı artık zor idare ediyoruz. İlçe teşkilatımız 5 bin nüfuslu ilçe teşkilatıyla aynı. Biz 200 bin nüfusu olan ve normal ilde olmayan hareketliliği yaşıyoruz. 200 bin nüfuslu bir il düşünelim, birkaç ürün yetişiyor, nüfus homojen. Vali var, yardımcıları var, bir de valilik teşkilatı var. O yetmiyor 7-8 kaymakam var. Bir de burada bir kaymakam var. Ya yeni bir teşkilatlanmaya gitmek ya da Torbalı’yı il yapmak gerekiyor.
Biz eksiği kapatmaya çalışıyoruz. Çeşitli komisyonlar oluşturuyoruz. Bizim oluşturduğumuz komisyonlar, aslında mevzuatta olmayan ama kaymakamın koordinasyon yetkisi kapsamında bulunan işler. 800 fabrika diyoruz ama fabrikayla alakalı birimimiz yok. İlde sanayi ve ticaret il müdürlükleri var. Böyle bir ilçede sanayi ve ticaret ilçe müdürlüğü olmayacaksa nerede olacak? Buranın sorunlarına özgü ayrı birimlerin olduğu bir teşkilatlanma gerekiyor.
-Torbalı’da geleneksel anlamda tarım var ve kazancı bazen sanayinin üzerine çıkıyor. Dünyanın her yerinde ise sanayileşme çok önemli. Gelişimin ne yönde olması sizi daha mutlu eder?
OTÇU: İkisi de önemli. Tarım yaşamak için şart. Cep telefonu önemli ama yaşamak için karnınızı doyurmanız lazım. Roma, Hititler döneminden beri burasının yerleşim yeri olarak seçilmesinin sebebi, dünyanın sayılı verimli ovalarından biri olması. Tarımdan vazgeçmemiz mümkün değil. Yılda üç ürün yetişiyor.
Sanayi kuruluşlarının önemli bir kısmı da tarıma dayalı. Kurutulmuş domates. Çok ciddi alanda domates ekimi yapıldı. Rüzgar ve nem uygun olduğu için kurutma işlemi yapılabiliyor. Avrupa’nın bütün ülkelerine buradan domates gönderildi.
Biz tarımdan vazgeçmeyeceğiz ama sanayi de, istihdam anlamında önemli. Dünya ile rekabet edebilmek için önemli. İkisi yan yana burada.
Torbalı büyüyor, elbise küçük geliyor
-Demografik yapıyla ilgili tercihiniz var mı?
OTÇU: Özel tercihimiz yok ama göç var. Her yıl 7 bin kişi Türkiye’nin farklı yerlerinden geliyor. Çatışma, gerginlik yok burada. Çünkü iş var. Herkes ekmeğini kazanıyor. Ama insan demek, aslında sorun demek. Bir insanın geldiği andan itibaren çocuğunun eğitimi, sağlığı derken, kısaca sorunlarıyla geliyor. Bizim burada yine olması gereken bir birim, sosyal proje ve etüd birimi. İnsanlar buraya taşındığında, bir birimimiz olmalı ve onu ziyaret etmeli. ‘Çocuklar okula gidiyor mu, iş buldunuz mu?’ diye sorulabilmeli. Amacımız olayı olmadan önlemek, kısaca güvenlik.
-Torbalı büyüyor ama elbise küçük geliyor yani?
OTÇU: Evet, küçük geliyor. Mesela mahalle olarak Ayrancılar. Torbalı nüfusu 90 bin, Ayrancılar’ın nüfusu 35 bin. Hızla büyümeye devam ediyor. Ayrancılar da ilçe yapılabilir.
-Eğitim konusunda da önemli gelişmeler olduğu belirtiliyor.
OTÇU: Sayın Valimiz de bu konuda çok hassas. Tekli eğitime geçilmesi konusunda. 360 derslik ihtiyacımızı bildirmiştik. Tekrar değerlendirdi ve bakanlığa teklif edildi. Sayın Valimiz takip ediyor milletvekillerimizle beraber. 2 yıl içinde tekli eğitime geçilecek ve 360 derslik yapılacak. Bizim nüfus artışına göre, her yıl 50 derslik daha ihtiyacımız olacak.